نخ سرکلاژ

نخ سرکلاژ چیست و چه کاربردی در جراحی زنان دارد؟

نخ سرکلاژ (Cervical Cerclage Suture) یکی از ابزارهای مهم در جراحی‌های زنان، به‌ویژه در زمینه‌ی حفظ بارداری در زنان دارای نارسایی دهانه‌ی رحم است. سرکلاژ به معنای دوخت یا بستن دهانه رحم با استفاده از نخ‌ های مخصوص جراحی است تا از باز شدن زودرس آن در دوران بارداری جلوگیری شود. این روش یکی از مؤثرترین راهکارها برای کاهش خطر زایمان زودرس و سقط جنین در مادران پرخطر به شمار می‌رود.

کاربرد نخ سرکلاژ در پزشکی

نارسایی دهانه رحم به وضعیتی گفته می‌شود که در آن بافت‌ های دهانه رحم ضعیف شده و قادر به تحمل وزن جنین نیستند، در نتیجه ممکن است دهانه رحم پیش از موعد باز شود. در چنین شرایطی پزشک با استفاده از نخ سرکلاژ، دهانه رحم را بخیه می‌زند تا بسته بماند. این عمل معمولاً در سه‌ماهه دوم بارداری انجام می‌شود و در حدود هفته ۳۶ بارداری یا پیش از زایمان، نخ سرکلاژ برداشته می‌شود.

انواع روش‌های سرکلاژ

روش‌ های انجام سرکلاژ به دو نوع اصلی تقسیم می‌شوند:

• سرکلاژ ترانس واژینال (Transvaginal Cerclage):در این روش، جراح از طریق واژن به دهانه رحم دسترسی پیدا می‌کند. این نوع سرکلاژ شایع‌ترین و کم‌تهاجمی‌ ترین روش است و با استفاده از نخ‌های غیرقابل جذب و مقاوم انجام می‌شود. دو نوع متداول از این روش عبارتند از:
• روش مک‌دونالد (McDonald Cerclage): ساده‌ترین نوع سرکلاژ که با استفاده از یک نخ نواری و قوی به‌صورت دوختی در اطراف دهانه رحم انجام می‌شود.
• روش شيرودکار (Shirodkar Cerclage):در این روش نخ در موقعیت بالاتری از دهانه رحم قرار می‌گیرد و ممکن است برای ماندگاری بیشتر نخ در جای خود، بخشی از بافت دهانه رحم کنار زده شود.
• سرکلاژ ترانس ابدومینال (Transabdominal Cerclage):این روش زمانی به کار می‌رود که انجام سرکلاژ از طریق واژن ممکن نباشد یا در مواردی که بیمار سابقه شکست در سرکلاژ واژینال دارد. در این حالت، نخ از طریق برش شکمی در قسمت بالاتری از دهانه رحم قرار داده می‌شود.

ویژگی‌های نخ سرکلاژ مناسب

انتخاب نخ مناسب برای سرکلاژ از اهمیت بالایی برخوردار است، زیرا باید بتواند در تمام طول بارداری، فشار و کشش دهانه رحم را تحمل کند. مهم‌ترین ویژگی‌ های یک نخ سرکلاژ باکیفیت عبارتند از:

• استحکام کششی بالا: نخ باید در برابر فشارهای وارده در دوران بارداری مقاوم باشد.
• غیرقابل جذب بودن: معمولاً از نخ‌های غیرقابل جذب استفاده می‌شود تا دوام و ثبات بیشتری داشته باشند.
• سازگاری با بافت بدن (بیواکامپتیبیلیتی): نخ نباید باعث التهاب، عفونت یا واکنش آلرژیک شود.
• سهولت در گره‌زنی و برداشتن: نخ باید قابلیت دستکاری آسان در حین عمل و در زمان باز کردن را داشته باشد.
• سطح صاف و بدون اصطکاک زیاد: تا هنگام عبور از بافت، کمترین آسیب را ایجاد کند.

زمان و نحوه برداشتن نخ سرکلاژ

معمولاً نخ سرکلاژ در هفته ۳۶ تا ۳۸ بارداری، یا پیش از شروع دردهای زایمانی، توسط پزشک برداشته می‌شود. در موارد خاص، اگر زایمان به روش سزارین برنامه‌ ریزی شده باشد، گاهی نخ تا پس از زایمان در جای خود باقی می‌ماند. در روش ترانس‌ ابدومینال، به دلیل موقعیت بالاتر نخ، معمولاً نیاز به سزارین وجود دارد و نخ ممکن است برای بارداری‌ های بعدی نیز در جای خود باقی بماند.

مراقبت‌ ها و نکات پس از عمل سرکلاژ با نخ سرکلاژ

• پس از انجام عمل، بیمار باید برای چند روز از فعالیت‌ های سنگین و رابطه جنسی پرهیز کند.
• مشاهده ترشحات خفیف یا لکه‌بینی پس از عمل طبیعی است، اما در صورت بروز تب، درد شکمی یا خونریزی شدید باید فوراً به پزشک مراجعه شود.
• پزشک معمولاً با سونوگرافی، وضعیت دهانه رحم و موقعیت نخ را در جلسات بعدی بررسی می‌کند.

عوارض احتمالی (نادر)

درصد بروز عوارض سرکلاژ پایین است، اما در برخی موارد ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• عفونت یا التهاب در محل بخیه
• پارگی زودرس کیسه آب (PROM)
• انقباضات رحمی زودرس
• خونریزی یا آسیب به بافت دهانه رحم

با انتخاب نخ مناسب و رعایت اصول جراحی، احتمال بروز این عوارض به حداقل می‌رسد.

جمع‌بندی

نخ سرکلاژ یکی از حیاتی‌ ترین ابزارها در جراحی‌های حفظ بارداری محسوب می‌شود. کیفیت و ویژگی‌ های فیزیکی نخ نقش مستقیمی در موفقیت عمل و سلامت مادر و جنین دارد. انتخاب برند معتبر، مشاوره با پزشک متخصص و رعایت نکات مراقبتی پس از عمل، کلید موفقیت در این روش است.

راهنمای خرید و مشاوره

برای دریافت مشاوره تخصصی، استعلام فوری و خرید با کارشناسان ما تماس بگیرید:
شماره تماس :09362722244