استپلر اندو لاپاراسکوپی

استپلر اندو لاپاراسکوپی چیست؟

ابزار حیاتی در جراحی‌های کم‌تهاجمی، با پیشرفت روش‌های جراحی کم‌تهاجمی یا «مینیمال اینویسیو»، ابزارهایی طراحی شده‌اند که دقت، سرعت و ایمنی جراحی را بالا ببرند. استپلر اندو لاپاراسکوپی (Endo Stapler) یکی از مهم‌ترین و پرکاربردترین این ابزارهاست که در بسیاری از جراحی‌های لاپاراسکوپی مدرن مورد استفاده قرار می‌گیرد. این ابزار به جراح امکان می‌دهد تا در داخل بدن، بدون نیاز به برش باز، برش (cutting) و دوخت (stapling) بافت‌ها را به‌صورت همزمان انجام دهد.

ساختار و عملکرد استپلر اندو لاپاراسکوپی:

استپلر لاپاراسکوپی از سه بخش اصلی تشکیل شده است:
1. دسته (Handle): بخش خارجی ابزار که در دست جراح قرار می‌گیرد و برای کنترل عملکرد استپلر (برش و منگنه‌زنی) استفاده می‌شود. این بخش ممکن است دستی یا مکانیکی باشد.
2. شفت (Shaft): لوله باریک و بلند که از طریق تروکار وارد حفره شکمی می‌شود.
3. فک یا کارتریج (Jaw / Cartridge): در نوک ابزار قرار دارد و حاوی ردیف‌هایی از منگنه فلزی است. در هنگام فعال‌سازی، بافت بین دو فک قرار می‌گیرد، منگنه‌ها زده می‌شوند و تیغه‌ای مرکزی آن را همزمان برش می‌دهد.

عملکرد دوگانه استپلر اندو لاپاراسکوپی:

برخلاف منگنه‌های سنتی، استپلر لاپاراسکوپی عملکردی دوگانه دارد:
• منگنه‌زنی (Stapling): بسته شدن رگ‌ها یا بافت‌ها برای جلوگیری از خونریزی یا نشت مایعات.
• برش (Cutting): جدا کردن بافت‌ها پس از منگنه‌زنی، در یک حرکت دقیق و هماهنگ.

این عملکرد دوگانه باعث می‌شود که جراحی‌ها سریع‌تر، با حداقل خونریزی و دقت بالا انجام شوند.

کاربردهای رایج استپلر اندو لاپاراسکوپی:

استپلر لاپاراسکوپی در طیف وسیعی از جراحی‌ها به‌کار می‌رود، به‌ویژه در اعمالی که برش و اتصال دقیق بافت‌ها اهمیت حیاتی دارد. از جمله:

1. جراحی‌های چاقی
• اسلیو معده (Sleeve Gastrectomy): برش و دوخت قسمتی از معده.
• بای‌پس معده (Gastric Bypass): ایجاد آناستوموز بین روده و معده.

2. جراحی‌های کولورکتال
• برش و آناستوموز بخش‌هایی از روده بزرگ یا راست‌روده.

3. جراحی‌های قفسه سینه (توراکوسکوپیک)
• در لاوبکتومی یا برداشت قسمت‌هایی از ریه.

4. جراحی زنان
• هیسترکتومی لاپاراسکوپیک (برداشت رحم)

5. اورولوژی
• برداشت بخشی از کلیه یا مثانه.

انواع استپلر اندو لاپاراسکوپی:

با توجه به نوع جراحی، ضخامت بافت، و نیاز جراح، استپلرها در انواع مختلفی طراحی می‌شوند:

از نظر عملکرد:
• خطی (Linear Stapler): ایجاد خط صاف از منگنه‌ها، مناسب برای روده، معده و ریه.
• دایره‌ای (Circular Stapler): برای آناستوموزهای حلقوی، بیشتر در جراحی‌های رکتوم کاربرد دارد.

از نظر قابلیت مصرف:
• یک‌بار مصرف (Disposable): به‌دلیل ایمنی بیشتر و کاهش خطر عفونت.
• قابل استفاده مجدد (Reusable): صرفه‌جویی اقتصادی در مراکز جراحی با تعداد زیاد عمل.

از نظر نوع منگنه:
• رنگ‌های مختلف کارتریج (معمولاً سفید، آبی، طلایی، سبز) نشان‌دهنده ارتفاع و قدرت منگنه‌ها برای بافت‌های نازک تا ضخیم هستند.

نکات ایمنی و استفاده صحیح استپلر اندو لاپاراسکوپی:

استفاده از استپلر اندو نیاز به دقت و مهارت جراحی بالایی دارد. نکات ایمنی شامل:
1. انتخاب کارتریج مناسب با ضخامت بافت:یکی از اشتباهات رایج، استفاده از کارتریج اشتباه با توجه به ضخامت بافت هست. مثلاً:
• کارتریج سفید برای بافت نازک (مثل عروق)
• آبی برای بافت‌های متوسط (مانند روده)
• سبز یا طلایی برای بافت ضخیم (مثل معده یا عضلات)

2. اطمینان از قرارگیری کامل و صحیح بافت بین فک‌ها
3. بررسی کامل خط منگنه پس از شلیک
4. استفاده از استپلرهایی با مکانیسم قفل ایمنی

در صورت استفاده نادرست، ممکن است منجر به نشت، خونریزی یا پارگی بافت شود.

مزایای استفاده از استپلر اندو در جراحی لاپاراسکوپی:

• سرعت بالا در دوخت و برش بافت
• کاهش خطر خونریزی حین عمل
• افزایش دقت جراحی در نواحی محدود
• ایمنی بیشتر برای بیمار
• کاهش زمان بیهوشی و زمان عمل

نتیجه‌گیری:

استپلر اندو لاپاراسکوپی، ابزاری تحول‌آفرین در جراحی‌های کم‌تهاجمی است که توانسته سرعت، دقت، و ایمنی جراحی‌ها را به‌طور چشمگیری افزایش دهد. این ابزار در جراحی‌هایی مانند اسلیو معده، بای‌پس، برداشتن روده، و بسیاری موارد دیگر، نقشی حیاتی دارد. با پیشرفت تکنولوژی، مدل‌های جدیدتر و هوشمندتری از این ابزار در حال توسعه هستند که عملکرد بهتر، خطای کمتر، و سازگاری بالاتری با آناتومی بیمار دارند